بسیاری از افراد، بخش زیادی از عمر خود را صرف درسخواندن یا در مدرسه و یا دانشگاه و مؤسسات تحصیلی میکنند. قطعاً کسی که در حال تلاش و مطالعه درسهای مختلف است، توقع دارد مطالب را بهخوبی یاد گرفته و نمراتی عالی کسب کند. بعضیاوقات خانواده و اختصاصاً والدین دوست دارند فرزندانشان در همه حال موفق و در جایگاهی عالی از نظر تحصیلی باشند.
اما گاهی اوقات مشکلی بزرگ همچون غولی سر راهتان قرار میگیرد: حواسپرتی! مفهومی بهظاهر ساده اما مشکلساز که بیشتر دانشآموزان و دانشجویان را کلافه میکند. در این نوشتار قصد دارم نکاتی و روشهایی رابرای اینکه چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود، ارائه دهم.
بخش های نوشتار
حواسپرتی چیست؟
حواسپرتی نقطه مقابل تمرکز حواس است. تمرکز حواس، استعداد ثابت نگهداشتن توجه و دقت روی موضوع یا کاری است که به میل و اراده انتخاب شده است، و مانعشدن از این که این دقت و توجه به موضوعات دیگری متوجه شود.
در مقابل، حواسپرتی به وضعیتی اشاره دارد که فرد ناتوان در حفظ تمرکز و توجه به یک فعالیت یا وظیفه خاص است و بهسرعت از مسائل یا فکرهای مختلف منحرف میشود.
دلایل ایجاد حواسپرتی چیست؟
دلایل حواسپرتی میتواند درونی یا بیرونی باشد. بیایید برخی از دلایل رایج حواسپرتی در حین مطالعه را در نوشتار چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود، بررسی کنیم.
1. درونی
– نیازهای فیزیولوژیکی:
گرسنگی، خستگی یا خوابآلودگی میتواند توجه شما را از مطالعه منحرف کند. اطمینان از یک میانوعده سالم و سیرکننده قبل از شروع درسخواندن، میتواند به مبارزه با خستگی یا گرسنگی کمک کند.
– افکار و احساسات آزاردهنده:
اضطراب، استرس یا نگرانی میتواند در تمرکز شما، اختلال ایجاد کند. برای مثال استرس امتحان بهخودیخود میتواند کاملاً حواس شما را از درسخواندن پرت کرده و کارآمدی شما را دچار مشکل کند.
2. بیرونی
– فنّاوری:
تلفنهای همراه، رسانههای اجتماعی و سایر دستگاههای دیجیتالی میتوانند حواسپرتی را افزایش دهد. سعی کنید حداقل در زمان مطالعه، گوشی خود را در حالت هواپیما و یا خاموش قرار دهید
– افراد:
سروصدای اعضای خانواده، دوستان یا سایر افراد میتواند تمرکز را مختل کند. ایجاد یک محیط مطالعه آرام و قابل تمرکز ضروری است.
بهطورکلی حواسپرتی میتواند دلایل متنوعی را شامل شود که هر دلیل برای هر فردی ممکن است متفاوت باشد برای مثال برخی از داروهای مورداستفاده برای درمان افسردگی میتواند در داشتن تمرکز مداخله کند و این موضوع ممکن است در مورد سایر داروها نیز صدق کند،
بااینحال انتخاب سبک زندگی مناسب، تغذیه و مدیریت استرس میتواند در توانایی فرد برای متمرکز ماندن نقش داشته باشد.
راهکارهایی برای مدیریت و کنترل حواسپرتی:چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود؟)
۱. به حواسپرتیهایتان زمان دهید
زندگی هر شخصی میتواند پیچیده و پر از دغدغههای فکری باشد؛ بنابراین تعجبی ندارد که با پرسش چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود، دست و پنجه نرم میکنیم. بهجای اینکه سعی در بی محلی و دورکردن این افکار داشته باشید، به افکارتان زمان اختصاص بدهید. ۵ دقیقه را صرف فکرکردن به همه چیزهایی که دغدغه آن لحظهتان است، کنید؛ اما سپس به خود بگویید خب الان وقت آن است به کار اصلیام بپردازم: درس
۲. مطالعات خود را اولویتبندی کنید.
فرض کنید امتحانی در پیش رو دارید، و قطعاً باید همه مواد امتحانی را مطالعه کنید. کوچککردن اهداف و ایجاد تنها یک هدف اولیه در همان اول باعث میشود همه چیز قابلکنترلتر باشد و در نتیجه کمتر مستعد پرتشدن حواس خواهید بود.
بهعنوانمثال، اگر امتحان زیستشناسی دارید که شش فصل آن را قرار است برای آزمون بخوانید، لازم نیست همه چیز را در یک جلسه مطالعه جمع کنید. سعی کنید ابتدا روی قسمتهایی تمرکز کنید که برای شما مشکل ایجاد میکنند.
۳. از شبکههای اجتماعی فاصله بگیرید.
در این بخش از نوشتار چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود، پیامک، رسانههای اجتماعی، تماسها و سایر عوامل حواسپرتی مانند اینها، بزرگترین موانع برای حفظ تمرکز، هنگام مطالعه در دنیای مدرن هستند. برای مثال اتصال خود به اینترنت را هنگام درسخواندن قطع کنید و یا تلفن خود را در اتاق دیگری نگه دارید تا در هنگام مطالعه، کمتر از آن استفاده کنید.
۴. به نسبت سطح انرژی خود درس بخوانید.
طبیعی است که بخواهید سختترین یا ناخوشایندترین کارها را به تعویق بیندازید. بااینحال، سطح انرژی شما در شروع یک جلسه مطالعه بالاتر خواهد بود، بنابراین در واقع بهتر است از چیزهای سختتر شروع کنید. در عوض کارهای سادهتر را برای بعد بگذارید. این کار تمرکز شما را در زمانی که بیشتر به آن نیاز دارید، ثابت نگه میدارد
۵. هر از چند گاهی یک استراحت کوتاه میان مطالعه خود قرار دهید.
ممکن است در پرسش چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود، غیرمنطقی به نظر برسد، اما فاصلهگرفتن از مطالعه گاهوبیگاه میتواند سودمندتر از تلاش بیوقفه برای یادگیری دروس باشد. حدوداً هر ۴۵ دقیقه یکبار بلند شوید و یک استراحت کوتاه حدوداً ۵ دقیقهای داشته باشید. این کار به شما کمک میکند تا زمانی که به مطالعه خود بازگشتید، تمرکز لازم را به دست بیاورید.
۶. سعی نکنید چند کار را باهم انجام دهید.
برخی از مردم تصور میکنند که انجام چند فعالیت در یکزمان به این معنی است که میتوانند سریعتر کارکرده و زمانشان را ذخیره کنند. تلاش برای انجام چند کار، مانند انجام تکالیف در حین تماشای تلویزیون یا حتی نوشتن مقاله و خواندن درس به طور همزمان باعث میشود تمرکز بین چند کار تفکیک شده و در ادامه بهرهوریتان کاهش پیدا میکند.
۷. هر دو ساعت یکبار موضوع را عوض کنید.
کمی تنوع شما را سرحال و متمرکز نگه میدارد. اگر سعی کنید یک چیز را برای مدت طولانی مطالعه کنید، سطح انرژی و دامنه توجه شما بسیار پایین میآید. بهعنوانمثال، پس از دو ساعت ریاضی، یک استراحت کوتاه داشته باشید و سپس به مطالعه زبان انگلیسی بروید.
۸. منابع حواسپرتی را به خود پاداش دهید.
در واقع این روش میتواند به شیوهای مثبت و انگیزشی برای مطالعه استفاده شود. تصور کنید باید هندسه را برای یک ساعت مطالعه کنید، اما با ویدئو خنده داری در فضای مجازی حواس شما پرت میشود. به خود بگویید که اگر یک ساعت مطالعه را بدون حواسپرتی پشت سر بگذارید، به خودتان اجازه خواهید داد تمام ویدئوهای سرگرمکننده را تماشا کنید.
در ادامهی پرسش چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود، نکاتی را در مورد مکانی که در آن درس میخوانید، بیان خواهم کرد.
۹. مکانی را پیدا کنید که شما را به مطالعه وادار کند.
اگر کتابها و جدیت کتابخانهها شما را به درسخواندن وادار میکند، آنجا را برای درسخواندن انتخاب کنید. اگر صندلیهای راحت در کافه محلی شما، چیزی است که برای خواندن درس خود به آن نیاز دارید، به آنجا بروید.
مهمترین نکته، این است که در موقعیتی باشید که بالاترین بازدهی را برای شما به ارمغان بیاورد. همچنین محلی که درس میخوانید، بهتراست نه خیلی سرد باشد و نه خیلی گرم.این راه حل می تواند پاسخی به سوال چگونه موقع درس خواندن حواسمان پرت نشود، باشد.
۱۰. اگر در خانه درس میخوانید، به دیگران اطلاع دهید.
تابلویی را روی درب اتاق خود قرار دهید که به دیگران بفهماند شما در حال مطالعه هستید. این کار باعث میشود که افراد حواس شما را پرت نکنند.
شما همچنین میتوانید به دوستان خود پیام دهید، زمانی که در حال مطالعه هستید مزاحم شما نشوند.
۱۱. استفاده از گوشگیر
اگر محیط خانه شما همیشه بیش از حد پر سروصدا است و نمیتوانید در جای دیگری مطالعه کنید، یک جفت گوشگیر، پخش یک آهنگ پسزمینه آرام از طریق هدفون میتواند به شما کمک کند تا روی درسهایتان تمرکز کنید.
۱۲. موسیقی
فقط در صورتی از موسیقی استفاده کنید که مطمئن هستید به شما کمک میکند تمرکز خود را حفظ کنید. مطالعات در مورد اینکه آیا موسیقی به شما کمک میکند هنگام مطالعه تمرکز کنید یا نه ترکیبی هستند. اگر احساس میکنید که گوشدادن به موسیقی شما را پرانرژی نگه میدارد و روی مطالعه متمرکز میشوید، میتوانید از آن استفاده کنید. بااینحال چند نکته را در نظر داشته باشید:
۱. موسیقی باید نسبتاً آرام باشد
۲. موسیقیای را انتخاب کنید که متنی نداشته باشد تا کمتر حواستان پرت شود
۱۳. کار با تکنولوژی بهعنوان ابزار کمکی
از برنامهها و اپلیکیشنهای مدیریت زمان استفاده کنید: استفاده از برنامهها و اپلیکیشنهای مدیریت زمان میتواند به شما در برنامهریزی و مدیریت وظایف کمک کند
تمرکز فقط قسمت کوچکی از فرایند درسخواندن است
رعایت این نکات بخشی از موفقیت شما در یادگیری و نتیجه خوب را تضمین میکند. حقیقت این است که یادگیری و مطالعه برای امتحان و یا هر هدف دیگری، وابسته به یک بعد و وجه نیست. همچنین باید این نکته را یادآور شد که کمبود توجه و تمرکز میتواند به علتهای دیگری مانند اختلال کمبود توجه و تمرکز و مصرف داروهای خاص مرتبط باشد. در این صورت شما باید با کمک متخصص، سعی در پیداکردن گره عدم تمرکز و حواسپرتی خود کنید.